![](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_c2012638f73a4e008e650cf5d2c4fd7c.jpg/v1/fill/w_1920,h_1920,al_c,q_90,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/d4384f_c2012638f73a4e008e650cf5d2c4fd7c.jpg)
Wetenschap & literatuur
Allereerst deel ik graag een lijst met relevante literatuur met betrekking tot neurowetenschappelijk onderzoek gericht op het werkingsmechanisme. De lijst is samengesteld door M.M. Klaver, voormalig neuroloog en SOLK-deskundige.
Prof. Dr. J.E. Sarno
Dr. Sarno (1923 - 2017) was een Amerikaanse revalidatie arts & professor. Sarno is een van de belangrijkste pioniers op gebied van de Mind-Body Theorie. In zijn werk als arts zag hij te weinig resultaat bij de behandeling van vooral rug-, nek- en schouderklachten, maar ook RSI, darmklachten, migraine, whiplash etc. Sarno onderzocht pijn en kwam tot de ontdekking dat de echte oorzaak van (chronische) pijnklachten in de meeste gevallen onderdrukte emoties waren die het pijncircuit in stand hielden: Hij gaf deze diagnose de naam TMS (Tension Myoneural Syndrome).
Sarno behandelde vervolgens tienduizenden patiënten die van hun pijnklachten af kwamen zonder medisch ingrijpen. Hij deed dit door uitleg te geven hoe het pijnproces werkt en hoe mensen weer regie konden krijgen over hun lichaam.
![Sarno-the-divided-mind.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_18199e15666b40f9b502b1cc2c02d501~mv2.png/v1/fill/w_85,h_130,al_c,lg_1,q_85,enc_avif,quality_auto/Sarno-the-divided-mind.png)
![Sarno-Mindbody-prescrioption.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_9922443f201e4094aa62b0972a40495e~mv2.png/v1/fill/w_85,h_130,al_c,lg_1,q_85,enc_avif,quality_auto/Sarno-Mindbody-prescrioption.png)
![Sarno-mind-over-body-back-pain.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_c2ce3db399194f44a69b040a52015f24~mv2.png/v1/fill/w_85,h_130,al_c,q_85,enc_avif,quality_auto/Sarno-mind-over-body-back-pain.png)
![Sarno-Healing-backpain.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_dad9cdad224547cd8cf75986e7f37bab~mv2.png/v1/fill/w_85,h_130,al_c,q_85,enc_avif,quality_auto/Sarno-Healing-backpain.png)
![HV-ekemasseert20200087.jpg](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_beacf832192f4f09b29e648b6289ec7a~mv2.jpg/v1/crop/x_293,y_20,w_510,h_611/fill/w_330,h_390,al_c,q_80,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/HV-ekemasseert20200087.jpg)
Saskia de Bruin, auteur en ervaringsdeskundige
Saskia de Bruin leed zelf jarenlang aan pijnklachten die grote invloed hadden op haar dagelijks leven. Toen zij het werk van dr. Sarno ontdekte, kwam er een keerpunt. Ze zocht hulp om haar onbewuste, verdrongen emoties te gaan voelen, zodat haar fysieke pijn niet meer als afleiding fungeerde en overbodig werd.
Haar eerste boek 'weg van de pijn' is haar persoonlijke verhaal. Ze geeft je oefeningen die je helpen ruimte te maken voor emoties in je leven. Daarna heeft ze een boek geschreven, SOLK, in samenwerking met voormalig neuroloog Marten Klaver over Somatische Onverklaarbare Lichamelijke klachten (SOLK). Dat zijn vaak chronische klachten waar geen duidelijke medische oorzaak voor gevonden wordt.
![saskia-de-bruin-wegvandepijn.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_7a8a3c6e7f254384ba890aac81a6139e~mv2.png/v1/fill/w_88,h_130,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/saskia-de-bruin-wegvandepijn.png)
![saskia-de-bruin-solk.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_18bbc5aca28c4363a16c743057cd8dd1~mv2.png/v1/fill/w_87,h_130,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/saskia-de-bruin-solk.png)
Alan Gordon, psychotherapeut en oprichter
Pain Psychology Centre
Alan Gordon had zelf chronische pijn tijdens zijn studie. Na vele diagnoses en behandelingen bleef hij klachten houden. Toen hij zich ging verdiepen in de neurologie en oorsprong van pijn, ontdekte hij hoe hij pijnvrij kon worden. Hij heeft een therapie ontwikkeld en een centrum opgericht om mensen met chronische pijn te behandelen. Er is een onderzoek naar zijn methode gedaan met indrukwekkende resultaten die blijvend bleken te zijn. Hij werkt onder andere samen met dr Howard Schubiner.
![the way out.jpeg](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_c34aa1bb119e4bdf96a4c3f32ae7c422~mv2.jpeg/v1/fill/w_100,h_153,al_c,q_80,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/the%20way%20out.jpeg)
Prof. Dr. Howard Schubiner
Howard Schubiner is ook een Amerikaanse arts & professor en directeur van het Mind Body Center in het ziekenhuis in Southfield, VS. Sinds 2003 staat hij op de lijst van 'Best doctors in America'. Schubinger raakt geïnspireerd door het werk van Sarno en gaat bij hem in de leer. Schubiner wordt beschouwd als "a leader in the research and clinical understanding of mind body medicine". Zijn boek en programma worden wereldwijd gelezen en gebruikt. In simpele woorden wordt vanuit medisch perspectief uitgelegd hoe je brein werkt met betrekking tot pijn. Pijn wordt veroorzaakt door zenuwpaden die overgevoelig zijn geworden en een pijnprikkel blijven geven. Dit proces kun je ongedaan maken.
![Schubiner-unlearn-your-pain.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_220aced440d4481b86966f584bb8d1e4~mv2.png/v1/fill/w_96,h_124,al_c,lg_1,q_85,enc_avif,quality_auto/Schubiner-unlearn-your-pain.png)
David Schechter, mind body huisarts
![Schechter.jpg](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_567c854b1e064f02bd53ef4151b11573~mv2.jpg/v1/fill/w_87,h_130,al_c,q_80,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/Schechter.jpg)
David Schechter is een Amerikaanse huisarts die als medicijnen student les heeft gehad van Dr Sarno. Toen hij zelf klachten had, is hij als patient naar Sarno gegaan voor onderzoek en dat heeft zijn carrière volledig veranderd. Hij ondervindt aan zijn eigen lichaam dat fysieke klachten niet altijd schade betekenen. Hij is zich als huisarts gaan specialiseren in mind body klachten waardoor hij een hele effectieve methode heeft ontwikkeld om patiënten met chronische pijn te behandelen.
Pierre Capel, emeritus hoogleraar immunologie
Pierre Capel is emeritus hoogleraar experimentele immunologie aan de universiteit Utrecht. In zijn boek ‘het emotionele DNA’ beschrijft hij dat gevoelens verbonden zijn aan onze biochemie. Hij legt aan de hand van veel studies hoe gevoelens onze gezondheid beïnvloeden, tot op het niveau van ons DNA. En dat we veel meer invloed hebben op onze gezondheid dan we ons realiseren. Capel kan in hele duidelijke mensentaal ingewikkelde moleculaire biologische concepten uitleggen en een logische verbinding leggen met onze gevoelens. Als je zijn gedachtegang volgt, wordt opeens nog duidelijker waarom mentale ontspanning zoals sport en meditatie, zo noodzakelijk zijn.
![dna.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_08c7bcba842444e69d84aec9a09fe084~mv2.png/v1/fill/w_89,h_116,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/dna.png)
Lisa Feldman Barrett, Neurowetenschapper en professor in de Psychologie
Lisa Feldman Barrett is een heeft baanbrekende onderzoeken gedaan op het gebied van emoties. Na 25 jaar onderzoek komt ze tot de conclusie dat de bestaande inzichten over emoties, dat we basisemoties in aanleg hebben, niet kloppen. Ze toont aan dat emoties continue geconstrueerd worden in het moment door ons brein. Onze waarneming is een constructie van ons brein en geen 'foto' van de werkelijkheid. Deze inzichten zijn waardevol in relatie tot pijn en symptomen omdat je pijn ook een constructie is van je brein en hierin fouten kan maken. Pijn kan geven zonder dat er schade is.
![lisa.jpeg](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_94b6eba1ab4046439fa4c82b0fdadfc2~mv2.jpeg/v1/fill/w_92,h_110,al_c,q_80,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/lisa.jpeg)
Dr Marc Sopher, huisarts, student van E. Sarno
Marc Sopher is een Amerikaanse huisarts die een student bij E. Sarno is geweest. Hij is daarnaast een fanatiek sporter. Hij is als huisarts het gedachtengoed van Sarno gaan integreren waardoor hij tot andere diagnoses bij zijn patiënten. En daardoor veel patiënten kon helpen die met chronische pijn kampten. Zijn boek is heel toegankelijk geschreven vanuit zijn ervaringen als huisarts.
![sopher.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_b69ba5aba5fa485faee5bd335b0c113d~mv2.png/v1/fill/w_84,h_127,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/sopher.png)
Lissa Rankin, arts en auteur
Lissa Rankin is een Amerikaanse arts, auteur en oprichtster van het Whole Health Medicine Institute. Oorspronkelijk een scepticus op het gebied van mind-body medicine, werd zij zelf ziek. Een jaar lang deed ze onderzoek naar wetenschappelijke onderzoeken die aantoonden hoe de mind body connectie zou werken. In haar boek beschrijft ze op een hele persoonlijke en geestige manier dat ze niet anders kon dan concluderen dat gevoelens, gedachten en overtuigingen daadwerkelijk het lichaam fysiek beïnvloeden. Hierna is ze weer als arts gaan werken en heeft een hele andere kijk op genezen gekregen.
![Afbeelding1.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_61fd609ddc2a47b888464363d93f5111~mv2.png/v1/fill/w_84,h_130,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/Afbeelding1.png)
Gabor Maté, Hongaars / Canadese huisarts, spreker, schrijver
Gabor Mate is een Hongaars / Canadese wetenschapper en huisarts die 20 jaar een praktijk heeft gehad. Hij wilde begrijpen wie de mens achter de ziekte was. Hij is diepte interviews gaan houden met een groot aantal van zijn patiënten. Hij heeft zich grondig verdiept in de invloed van onze (soms traumatische) jeugd op ons als volwassene. En op de invloed van stress op onze fysieke en mentale gezondheid. Dit heeft hem bijzondere inzichten gegeven hoe het lichaam en de geest samenwerken. Hij heeft een boeiende kijk op trauma, verslavingen, ADHD en ziekte. Hij is wereldwijd bekend geworden door zijn boeken en lezingen hierover.
![boek Gabor Mate.jpeg](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_6b7c2d6584ee41d5ab17a168aa6511b9~mv2.jpeg/v1/fill/w_84,h_127,al_c,q_80,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/boek%20Gabor%20Mate.jpeg)
Marten Klaver, neuroloog en stressortherapeut
Steven Ray Ozanich, mind-body health consultant
Marten Klaver is opgeleid als zenuwarts en heeft gewerkt als neuroloog tot 2004. Daarna heeft hij zich gericht op SOLK. Dat doet hij nog steeds. Hij heeft de stressortherapie ontwikkeld. Zijn boek ‘Zakendoen met emoties’ geschreven voor therapeuten en (para) medici en voor iedereen die interesse heeft in de SOLK problematiek. Hij legt in zijn boek uit dat chronische onverklaarbare klachten veroorzaakt worden door een storing in het gebied waar psyche en lichaam samenkomen in het brein: het limbisch systeem. De storing wordt veroorzaakt door onbewuste verdrongen emoties die een fysieke uiting krijgen.
![klaver.jpg](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_826d766f3a4b4822b9791bcd937a174e~mv2.jpg/v1/fill/w_86,h_124,al_c,q_80,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/klaver.jpg)
Steven Ozanich is een Amerikaanse mind-body health consultant, life coach en auteur. Hij heeft zelf 30 jaar veel fysieke pijn gehad. Hij begon de relatie te leggen tussen zijn emoties en zijn fysieke klachten. Door de kennis van Dr Sarno heeft hij een pijnvrij bestaan gekregen en wilde dit doorgeven aan anderen. Hij is 10 jaar onderzoek gaan doen naar de mind body connectie en heeft er verschillende boeken over geschreven in de lijn van het gedachtengoed van E. Sarno.
![ozanich 2.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_9295a4e551c549d5978bb9a8c16865de~mv2.png/v1/fill/w_77,h_116,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/ozanich%202.png)
![ozanich 1.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_df3e3f4bdb0a43feaf92fff45f621860~mv2.png/v1/fill/w_85,h_127,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/ozanich%201.png)
Dr Joe Dispenza, neurowetenschapper
Joe Dispenza is een Amerikaanse neurowetenschapper, auteur en spreker. In dit boek legt hij uit hoe het placebo effect (neurologisch) werkt. Placebo wordt veroorzaakt door iets buiten jezelf waar je vertrouwen in hebt en een verandering in je lichaam teweegbrengt. Er wordt een voorbeeld aangehaald van Iemand die kanker heeft en overtuigd is van nieuwe medicatie waardoor zijn tumor kleiner wordt. Nadat hij dat vertrouwen weer kwijt was, kwam de tumor weer terug. Daarna gaat hij een stap verder. Hij laat zien dat je ook met je eigen denken je lichaam kan beïnvloeden.
![dispenza.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_23bdb2a533484051a2da347d28f15ae1~mv2.png/v1/fill/w_97,h_116,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/dispenza.png)
Adam Heller, auteur en ervaringsdeskundige
Adam Heller is een Amerikaanse coach, onder andere NLP instructor en schrijver. Hij heeft het boek ‘Zero Pain Now’ geschreven waar ook een werkboek bij zit. Hij heeft in hele duidelijke en eenvoudige taal het mind body principe uitgelegd en het werkboek begeleid je om anders naar je chronische klachten te kijken. Het is een Amerikaanse schrijfstijl want niet iedereen prettig vindt maar wel heel duidelijk beschreven.
![heller.png](https://static.wixstatic.com/media/d4384f_ab6a040ad10944f7abcbc3b1f15617b4~mv2.png/v1/fill/w_81,h_126,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/heller.png)